Umuco wo guhana amata ntukwiye gucika mu Banyarwanda – UMUGANURA

Mu Rwanda hose hizihijwe umunsi mukuru ngaruka mwaka w’Umuganura, umwe mu bawizihirije i Nyanza asanga nubwo hari imibare myinshi yaje mu muco nyarwanda, guhana amata ngo ntibikwiye gucika. Mu butumwa bwa Perezida Paul Kagame, Minisitiri w’Umuco na Siporo yavuze ko umuganura ari ikimenyetso cyo kunga ubumwe mu Banyarwanda.

Imbaga y’abatuye akarere ka Nyanza n’abandi Banyarwanda baturutse mu mihanda itandukanye y’igihugu, bahuriye kuri Stade ya Nyanza bizihiza umuganura ku rwego rw’igihugu bari kumwe n’abayobozi bakuru barimo Minisitiri w’Ubucuruzi Francois Kanimba, uw’Ibikorwa Remezo Musoni James na Minisitiri w’Umuco na Siporo Uwacu Julienne wari Umushyitsi Mukuru.

Mu byino za Kinyarwanda za gakondo n’izigezweho na zimwe mu zisingiza ibyagezweho na Leta, zasimburanaga n’ababyinnyi b’Urukerereza n’Intore n’ibindi birori birimo kumurika Inka z’Inyambo n’Umuvugo wa Ntivuguruzwa Emmanuel.

Musayidire Eugenie uri mu kigero cy’imyaka 60 irengaho, avuga ko muri iyi minsi haje amasoko ku buryo umuco wo gusangira wahindutse bigoye kubona umuntu waha undi igiseke cyuzuye imyaka.

Gusa ngo ibi ntiwavuga ngo ibyiza ni ibi cyangwa biriya kuko ngo ibintu bidahindutse abantu bahora aho bahoze.

Ahereye ku mbaga yari aho, yavuze ko umuco udasigasiwe ngo ukemeze kwizihizwa abatoya abana n’abuzukuru ngo ntibazamenya uko abakuru babayeho.

Ati “Hariho guhinduka kenshi cyangwa gake ariko umuntu ntiyagereranya ngo ibi ni byiza cyangwa ni bibi, ahubwo ni ukureba ko byinshi bihinduka, mbere ntitwambara gutya twari dufite imishanana yindi, guhindukaho ni ngombwa ariko mu buryo bwiza atari uguhinduka mu mico inyuranye n’uburere twahawe.”

Musahidire avuga ko mu gihe yabayeho hari ibyahindutse ariko ngo ibijyanye no guha abana abata ni ikintu gikomeye kidakwiye guhinduka mu muco w’Abanyarwanda.

Rwakayiro Aminadabu w’imyaka 69, ni umuturage w’i Nyanza ati “Ibyo nabonye ni byiza sinabitondora ngo mbimenye ariko byandyoheye, nanezerewe nyine.”

Ibyo yabonye ngo ni ibyo yajyaga abona kera ndetse ngo abatoya bakwiye kubikomeza.

Ati “Kera ni ko byari bimeze, rwose rwose, …Pyhhhss (ni amaranga mutima), Mana ishobora byose, ibya kera n’ibyabaye uyu musi, mbega ni umuco koko.”

Guverineri w’Intara y’Amjyepfo Munyantwali Alphonse we asanga umuganura ari akanya ko kuzirikana umuco no gushimira intwari zawusigasiye, ndetse ngo ni akanya ko kwishimira ibyagezweho haba ku gihugu no mu ngo kandi abagabo bakamenya ko n’abagore babigizemo uruhare.

Ati “Ku Muganura abana baganuraga bakikijije umubyeyi wabo, kuri uyu munsi Abanyarwanda twese turaganura dukikije Perezida wa Repubulika. Umuganura ni umunsi w’ubusabane, ubufatanye no kuba umwe. Ubufatanye nibwo butuma tugera ku musaruro ni ndasimburwa.”

Minisitiri Uwacu Julienne yabwiye abari i Nyanza ko Perezida Kagame yamubwiye ko Abanyarwanda bagomba kubakira ku muco kugira ngo iterambere rigerweho ndetse ko azakomeza gufatanya n’abaturage mu iterambere.

Uwacu yasabye ko ibiranga umuco nyarwanda aho biri mu turere umunani tugize Intara y’Amajyepfo byarushaho kwitabwaho, ndetse ko umuco nyafurika ukwiye gufasha umugabane kunga ubumwe no gutera imbere.

Ashimira abanyamahanga bitabiriye Iserukiramuco ryatangiye ku wa mbere w’iki cyumweru rikaba ryaraye risojwe, Minisitiri Uwacu ati “Guhuza umuco bibe imbere mu kubaka Africa yunze ubumwe, ishingiye ku busabane n’umuco nyafurika, ubumwe, ubufatanye ni byo bizatugeza ku musaruro.”

Amafoto @HATANGIMANA/UM– USEKE

HATANGIMANA Ange Eric
UM– USEKE.RW