Ibyo Perezida Kagame yabwiye Inteko y’Umuryango w’Abibumbye

Mu ijoro ryo kuri uyu wa 24 Nzeri i New York muri America hateranye Inama ya 69 y’Umuryango w’Abibumbye, abayobozi batandukanye b’ibihugu bahawe umwanya kuvuga ku bitandukanye kuri politiki y’isi n’imiyoborere, ndetse nyuma habaho ikiganiro cyayobowe na Perezida Obama wa USA kibanze ku iterabwoba ku isi

Perezida Kagame mu ijambo yagejeje kuri iyi nama yatangiye avuga ko abatuye isi bari mu gihe cyo gutera imbere, ko ubufatanye mu gushyiraho no guharanira kugera ku ntego z’ikinyagihumbi ari ikimenyetso gikomeye cy’ubufatanye mpuzamahanga.

Perezida Kagame ati “Mu gihe turi kugerageza kubaka amahoro n’imibereho myiza muri Africa, intambara ziri ahandi ku isi ziratureba, umuhate wo kuzirangiza usa n’utanga umusaruro mucye, ndetse hamwe na hamwe hari aho utuma ibintu bimera nabi kurushaho.”

Perezida Kagame yavuze ko hari ibintu bibiri by’abanyagihugu imigirire y’umuryango mpuzamahanga idaha agaciro kandi ibyo bintu bifite uruhare runini mu nzira yo kubaka amahoro ku Isi.

Ibyo ngo ni; umutekano ku baturage ndetse n’igihugu nk’urwego rufite ibikiranga n’agaciro.

Ati “Iyo umutekano uhungabanye ingaruka ku bantu ziba mbi bikabije, ababiteye babyungukiramo abaturage bagahangayika, bagata ikizere mu nzego za Leta.”

Perezida Kagame avuga ko kugira ngo amahoro arambye agerweho habaho kubaka imiyoborere ihamye na politi bikwiriye kandi ko nta nzira ya bugufi bigira ahubwo bifata umwanya kubyubaka.

Perezida Kagame avuga ko kugira ngo ibi bigerweho hakwiye kubaho kubaha uko igihugu cyahisemo kubikora ndetse n’ubufatanye mpuzamahanga mu kubakira hamwe.

Ati “Mu bihugu byaranzwe n’amahoro gusa, amagambo nk’aya yumvikana nk’ayo kwikubira, ariko sibyo kuko hano ubuzima bw’abantu nibwo buba bugeramiwe.”

Ku bijyanye no kubaha igihugu, ibi ngo ni ingenzi kuko kubaho kw’abantu batandukanye ku isi kugomba guturuka kuri politiki zigendanye n’imibereho y’igihugu.

Ati “Nubwo abantu baba batandukanye mu gihugu ariko ubwenegihugu bubahuza ni umurunga uduhuza. Ibibazo ibihugu byahuye nabyo kubera ikitwa ‘Nationalism’ byateye impungenge ku kitwa gukunda igihugu n’ibihuza abagituye.”

Avuga ariko ko ibigaragara ubu ku isi ari uko ibyo kubaha igihugu n’ibihuza abagituye bidakomeye ahubwo amoko, uturere n’imyemerere byaje hejuru y’imiyoborere na politiki bituma ibihugu byangirika.

Imigirire y’umuryango mpuzamahanga ikwiye guha imbaraga imiyoborere y’ibihugu na sosiyete civile mu guha imbaraga ubumwe bw’igihugu nk’uko Perezida Kagame abisobanura.

Ati “Mu Rwanda twashyize imbaraga mu kubaka inzego zibazwa ibyo zikora no kongera kwisubiza agaciro nk’igihugu, ibi byatumye abanyarwanda ubu ari bamwe mu baturage b’isi bafite ikizere kandi bafungutse ku gukunda gihugu cyabo.

Kuri twe umutekano n’amahoro si ibitekerezo ni ukuri kugaragara kandi kuri ku mitima y’abaturage.”

Perezida Kagame avuga ko mu Rwanda ubu inzego ziri kubakwa kugirango zikomere, ibi ngo nibigerwaho ubukene buzakomeza kuranduka kurushaho, u Rwanda rugire iterambere rirambye.

Kuri Perezida Kagame umusanzu w’u Rwanda ku muryango mpuzamahanga si uguhangana n’ibibazo by’intambara ahubwo ni ukwirinda ko byabaho no kufasha kurangiza ibyo bibazo.

Ati “Nidushyira imbaraga mu kurinda abaturage no kububakamo ubumwe mu kwikemurira ibibazo, byose bizagerwaho”.

Avuga ku iterabwoba Perezida Kagame yagize ati “ Iterabwoba ntabwo riterwa n’idini, ubwoko cyangwa se ubukene ahubwo politiki mbi. Kugirango habeho gukomera ku gihugu aho kuba abahezanguni, urubyiruko rugomba kumva ko rufite umwanya mu gihugu cyabo.”

Perezida Kagame avuga ko u Rwnada rugihura n’ibibazo by’iterabwoba bishingiye ku ngengabitekerezo ya Jenoside.

Ati “Twakoresheje imbaraga aho byari ngombwa, ariko cyane cyane, twakomeje kwiyemeza ubufatanye n’imiyoborere ifite icyo ibazwa.”

UM– USEKE.RW